Lintje voor Dini Glas
Al dagen loopt Dini Glas rond met een grijns van oor tot oor. Haar huis is een bloemenzee. De reden? Op 24 april belde burgemeester Halsema haar met het bericht dat het Zijne Majesteit had behaagd om haar koninklijk te onderscheiden. Vrijwilliger Dini is al 14 jaar hèt gezicht achter de Psychiatrie Cafés. Dini: “Het is een uit de kluiten gelopen hobby; ik begeleid inmiddels elke week een ander Psychiatrie Café.”
Dini: “Mijn man zei die dag dat ik een telefoontje met een onbekend nummer per se moest opnemen, ook al zou ik middenin een video-bel-vergadering zitten. En inderdaad heb ik toch maar opgenomen, middenin een vergadering. Een bekende stem zei 'Je spreekt met Femke Halsema'. Ik dacht nog ‘in wat voor film zit ik?’
Ik ben ontzettend blij met de onderscheiding, vooral ook omdat het een geweldig compliment is van een aantal mensen die de moeite hebben genomen om mij voor te dragen.”
Van 1 naar 6 Cafés De Psychiatrie Cafés zijn ergens rond 2004 gestart vanuit de organisatie APCP die later in Cliëntenbelang Amsterdam is opgegaan. In 2006 blies Toon van der Aa er nieuw leven in, en ging ook Dini meehelpen. “We zaten in De Boomsspijker aan de Rechtboomssloot, waar we nu nog steeds zitten. In de foyer onder het puntdak, daar is een gezellige ruimte met een barretje. De laatste jaren hebben verschillende organisaties nieuwe Psychiatrie Cafés opgericht, omdat cliënten aangaven dat ze behoefte hadden aan een ontmoetingsplek. Inmiddels zijn er nu 6 Cafés, waarvan ik er 4 begeleid en mede-organiseer met andere vrijwilligers.”
Nieuwe aanpak dakloosheid
De dakloosheid in Amsterdam neemt zorgwekkend toe. Dit heeft de gemeente ertoe aangezet een nieuwe aanpak te ontwikkelen. De eerste lijnen daarvan zijn in 2020 op papier gezet. De gemeente wil de overmatige regelgeving terugdringen. Prima, maar de gemeente moet zich echt anders opstellen ten opzichte van daklozen. Met meer vertrouwen in mensen en meer flexibele oplossingen.
Beleidsmedewerker bij Cliëntenbelang Amsterdam Fatima Ouariachi: “Voor veel mensen is de wereld met die hoeveelheid aan regels een valstrik, waarin zij vastlopen. De vaardigheden en vasthoudendheid die de gemeente van dakloze mensen vraagt, zijn voor velen buiten het bereik. Zonder de hulp van een doortastende begeleider of doorgewinterde cliëntondersteuner komen zij niet meer uit het web. Het maakt mensen moedeloos en murw.”
Laagdrempelige faciliteiten wegbezuinigd "In het Plan van Aanpak Dakloosheid stelt de gemeente terecht dat als iemand uitstroomt naar een nieuwe omgeving, het belangrijk is om een netwerk op te bouwen. Voor iemand die niet makkelijk met mensen in contact komt, is het niet eenvoudig om te weten waar je hulp kunt vinden."
Nieuw: Het Lichthuis
Amsterdammers met psychische problemen die op eigen kracht een dreigende crisis willen voorkomen, kunnen sinds vrijdag 31 juli ook in het weekend tijdens de avonduren terecht voor ondersteuning. Het Lichthuis Amsterdam vult hiermee een gat op in het zorgaanbod.
Het Lichthuis-project loopt tot de zomer van 2021, en heeft dus een jaar om zich te bewijzen. Daarom heeft het projectteam samenwerking gezocht met het Centrum voor Cliëntervaringen. Zij gaan onderzoek doen om te bekijken of Het Lichthuis ‘werkt’. En wat ‘de werkzame stof’ is.
Petra Nieuwlaat, een van de initiatiefnemers: “Avonden kunnen beklemmend werken voor mensen die last hebben van angsten. Het is onze droom om uiteindelijk elke avond open te gaan.”
Het Lichthuis-project is gestart door Stichting de Waterheuvel. Projectpartners zijn zorgorganisatie Cordaan, gemeente Amsterdam en Cliëntenbelang Amsterdam.
Beter luisteren naar GGz- cliënten
We hebben dit jaar verschillende cliënten, mantelzorgers, vrijwilligers en collega’s geïnterviewd over hun ervaring met corona. Bijvoorbeeld een interview met Mirjam: moeder van een dochter met psychotische problemen. Daarnaast is ze vrijwilliger bij Ypsilon en zit ze in onze Kennisgroep 'Personen met onbegrepen gedrag'.
Rust in corona-tijd “Voor mijn dochter was de eerste coronaperiode fijn, omdat ze heel veel rust ervaarde.” Dat blijkt ook uit een onderzoek van het Trimbos-instituut.
Mensen met psychotische klachten hebben minder last van coronastress, omdat ze meer rust, minder prikkels en (sociale) stress ervaren."
De mens achter het label
Het Jeugdplatform Amsterdam en StigMAG organiseerden op 7 november een online TEDx-salon Amsterdam. Thema was ‘De mens achter het label’.
Twee jongeren met autisme en ADHD vertelden over wat het betekent om te maken te hebben met vooroordelen. De wereld om hen heen doet een bovengemiddeld beroep op hun veerkracht en doorzettingsvermogen. Dat kan meer in balans komen als we hen leren kennen en begrijpen, als we de mens achter het label leren ontdekken. Autisme en ADHD zijn labels die steeds meer ons taalgebruik zijn binnengedrongen. Iemand die druk en energiek is, is al gauw een ADHD-er. En iemand die het liefst iets volgens een duidelijke structuur doet, is ‘een beetje autistisch’. Dit vergroot het vooroordeel rond deze diagnoses enorm.
Amsterdam Mentaal Gezond, juist nu!
Eén op de 3 Amsterdammers heeft in zijn of haar omgeving te maken met psychische klachten, van licht tot ernstig. En dat aantal neemt toe. Méér mensen geven aan niet lekker in hun vel te zitten of eenzaam te zijn. Nu we in sociale isolatie zitten vanwege het coronavirus, verdient naast onze fysieke ook onze mentale gezondheid alle aandacht. Het bespreekbaar maken van mentale gezondheid, daarvoor is de sociale beweging ‘Thrive Amsterdam Mentaal Gezond’ in 2019 opgericht.
Onderzoek wijst uit dat psychische klachten het beste zijn te voorkomen met steun. Praten over wat je dwarszit is heel belangrijk. Toch is dat nog niet gebruikelijk voor veel mensen. Hiervoor probeert Thrive bewustwording te creëren.
Helaas konden door de coronacrisis geen fysieke bijenkomsten worden georganiseerd in 2020. De Heavy Mental Cafés die op de planning stonden moesten worden afgelast.
Ondertussen is gewerkt aan een manier om ook in coronatijd mensen te helpen om mentaal gezond te blijven. Bijeenkomsten zijn niet mogelijk, maar inloop op afspraak, chatten en bellen wel.
Thrive Amsterdam is een samenwerkingsverband van allerlei Amsterdamse organisaties, waaronder Cliëntenbelang Amsterdam. We nemen deel aan de project- en de kerngroep.
Aanpak wachttijden GGz
Clientenbelang is betrokken bij de regionale Taskforce Amsterdam, die in 2020 een nieuw plan van aanpak lanceerde voor het aanpakken de wachttijden in de GGz. Een herstelgeoriënteerde aanpak en de wens van de cliënt moeten leidend zijn. ‘Door de ondersteuning van mensen met GGz-klachten te verbreden kun je veel sneller mensen helpen’, stelt Deborah Lauria, directeur van Cliëntenbelang Amsterdam.
Met een gemiddelde wachttijd die tussen de 14 en 16 weken ligt is Amsterdam een van de regio’s waar de wachttijden voor een GGz-behandeling het hoogst oplopen. ‘Dat moet echt anders, en zo snel mogelijk’, stelt Deborah Lauria. ‘Iedere week dat iemand te lang moet wachten is er een te veel.
De wachttijden moeten terug worden gebracht binnen de Treeknormen (door het veld vastgestelde maximaal aanvaardbare wachttijden); niet alleen nu, maar structureel. En dat lukt alleen als we er met z’n allen de schouders onder zetten en de ondersteuning en zorg voor mensen met een GGz-vraag anders organiseren.’
Dat de druk vanuit de maatschappij en politiek om met oplossingen te komen steeds groter wordt, heeft natuurlijk geholpen om tot nieuwe, concrete plannen te komen. ‘Maar de motivatie van betrokken partijen is er ook intrinsiek’, benadrukt Lauria. ‘We willen allemaal hetzelfde: kwetsbare mensen zo snel en goed mogelijk helpen.’ Cliëntwens centraal Een van de uitgangspunten in het nieuwe plan van aanpak is dat het cliëntperspectief centraal staat. ‘Stel de mensen centraal, in plaats van de aandoening’, onderstreept Deborah Lauria. ‘In onze gemedicaliseerde samenleving zijn we toch snel geneigd om te focussen op ziektebeelden en de behandeling daarvan. Dat gebeurt bij jonge kinderen, maar ook bij mensen die in de knel komen.
Iemand meldt zich met onrust- of angstklachten bij de huisarts en die verwijst door naar de GGz. Of een wijkteam ziet iemand die eenzaam en depressief is en stuurt zo iemand voor hulp naar de GGz. Niet uit gemakzucht, maar omdat we jarenlang gewend zijn dat te doen.
