Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
Gemeente gaat wachtlijst huishoudelijke hulp aanpakken
Om de wachtlijst voor Hulp bij het huishouden (Hbh) te verkorten, besloot de gemeente Amsterdam om cliënten met een hoger inkomen te ontmoedigen om huishoudelijke hulp via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) aan te vragen.
De Buurtteams en zorgaanbieders moesten dit met nieuwe aanvragers gaan bespreken. Wij zagen liever dat de gemeente mensen met een hoger inkomen in een campagne zou oproepen om zelf huishoudelijke hulp in te huren.
Het aantal wachtenden op de wachtlijst voor HbH was opgelopen tot 1550. Iemand die begin 2022 een aanvraag deed, moest maar liefst 2 jaar wachten op hulp. De wachtlijst was het gevolg van het toegenomen zorggebruik door mensen met hoge en middelhoge inkomens. Daardoor konden mensen met lagere inkomens moeilijk hulp krijgen.
Ontmoedigen Onze beleidsmedewerker Wmo Fatima Ouariachi*: “Nu er een wachtlijst is vinden wij het ook reëel, dat mensen met een hoger inkomen zelf betalen voor een huishoudelijke hulp. Zo komt de hulp van de gemeente terecht bij de mensen die het niet zelf kunnen betalen."
*Fatima is niet meer werkzaam bij Cliëntenbelang Amsterdam (red.).
"Veel Amsterdammers moeten nog steeds elk jaar opnieuw het hele traject van de herindicatie doorlopen. Vaak onnodig, omdat hun zorgvraag jarenlang stabiel blijft en alle informatie over hun situatie beschikbaar is in de dossiers."
Kamerbrief Staatssecretaris Van Ooijen (VWS) over toekomst Wmo
Eind maart stuurde staatssecretaris Van Ooijen van het ministerie van Volksgezondheid een brief over de toekomst van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) aan de Tweede Kamer. In deze brief schetst hij in hoofdlijnen zijn visie op de toekomst van de Wmo en hoe hij deze kabinetsperiode met gemeenten wil werken aan vernieuwing en verbetering. Daarbij acht hij een goede samenwerking met brancheorganisaties en cliëntenorganisaties ook van belang.
Indicaties met langere duur Wij vonden met name het punt belangrijk dat gemeenten gestimuleerd moeten worden om indicaties voor langere tijd af te geven voor mensen met een langdurige ondersteuningsvraag. De gemeente Amsterdam doet dat soms al, maar niet vaak.
Veel Amsterdammers moeten nog steeds elk jaar opnieuw het hele traject van de herindicatie doorlopen. Vaak onnodig, omdat hun zorgvraag jarenlang stabiel blijft en alle informatie over hun situatie beschikbaar is in de dossiers.
Het kost deze groep mensen veel energie en tijd en levert hen spanning en onzekerheid op. De lange wachttijden bij het Indicatieadviesbureau Amsterdam zouden hierdoor ook worden opgelost.
Eerste ervaringen met de Buurtteams onderzocht
Sinds 1 april 2021 kunnen Amsterdammers bij een van de 34 Buurtteams terecht. De Buurtteams ondersteunen bij vragen over zorg, gezondheid, wonen, geld, werk en veiligheid. Een verkennend onderzoek heeft de eerste ervaringen van Amsterdammers met de nieuwe Buurtteams in kaart gebracht. Het Centrum voor Cliëntervaringen (CvC) en Meetellen Amsterdam hebben het onderzoek in opdracht van de gemeente uitgevoerd.
Opzet onderzoek Het ging om ervaringen met toegankelijkheid, je welkom voelen, gehoord worden en vertrouwen in de voorgestelde ondersteuning. Het onderzoek richtte zich niet op de kwaliteit van de hulp. Ervaringsdeskundige onderzoekers van het CvC en Meetellen maakten deel uit van het onderzoeksteam.
Toegankelijkheid verbeteren Een meerderheid van de deelnemers aan het onderzoek voelde zich welkom bij de Buurtteams, maar soms moesten mensen lang wachten op antwoord of vervolgacties. En het Buurtteam kon niet elke vraag zelf oppakken. Wat in ieder geval moet verbeteren is de toegankelijkheid van een aantal locaties.
Tips voor de gemeente De deelnemers hadden ook tal van tips voor de gemeente. Een greep eruit:
- Laat andere organisaties meer naar de Buurtteams verwijzen.
- Maak de Buurtteams beter bereikbaar voor mensen die overdag werken.
- Stel een telefoon en computer beschikbaar waarvan bezoekers gebruik kunnen maken. Het bellen zonder beltegoed was voor verschillende mensen een probleem.
- Nodig iemand in een rolstoel uit om samen te kijken naar het verbeteren van de toegankelijkheid.
Bekijk de infographic of lees de eindrapportage.
Gemeentelijke bezuinigingsplannen op zorg leiden tot minder welzijn
In oktober hebben we de gemeenteraadsleden opgeroepen om de voorgestelde bezuinigingen op de zorg niet te steunen. De gemeente wilde het budget voor Wmo-voorzieningen - zoals Hulp bij het huishouden (Hbh) - nog meer verlagen. En dat terwijl het budget al te laag was. Zelfs kwetsbare Amsterdammers die met spoed worden aangemeld voor huishoudelijke zorg kregen die zorg heel vaak niet.
Bij sommige zorgaanbieders was in april geld voor de Hbh voor het hele jaar al op. Zij hanteerden daarom zeer strenge urgentiecriteria. Er was alleen nog ruimte voor cliënten ouder dan 85 jaar, cliënten in de terminale fase en cliënten met verzamelwoede, waardoor hun huis brandgevaarlijk is.
‘Wat is welzijn u waard?’ We spraken op 12 oktober in bij de Raadscommissie Onderwijs, Zorg en Armoedebestrijding (OZA). Onze boodschap was dat we ons grote zorgen maakten over de gevolgen van de keuzes van de gemeente voor het welzijn van kwetsbare Amsterdammers, die toch al veel te lijden hebben. Wij vroegen de raadsleden: wat is het welzijn van de Amsterdammers u waard?
Urgentiecriteria te streng Dessie Lividikou, onze beleidsmedewerker Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo): “Veel kwetsbare mensen vallen nu al buiten de boot. Met de voorgestelde bezuinigingsplannen wordt die groep alleen maar groter.
De Buurtteams moeten steeds vaker ‘nee verkopen’ aan huisartsen, ziekenhuizen en revalidatiecentra die mensen met spoed aanmelden voor huishoudelijke hulp.
Locaties dagbesteding voorlopig niet sluiten
We maakten ons grote zorgen over de gevolgen die de aanbesteding voor dagbesteding zou hebben voor 810 kwetsbare Amsterdammers. Daarom drongen we in onze inspraakreactie bij de Raadscommissie Zorg op 14 december jl. bij de raadsleden erop aan om de wethouder Zorg te vragen geen enkele locatie voor dagbesteding op te heffen, voordat alle nieuwe plekken voor dagbesteding klaar zouden zijn.
De aanbesteding voor dagbesteding leidde tot grote onzekerheid bij cliënten en ook bij het personeel. Belangrijke vraag: hoe wil de wethouder Zorg Rijxman cliënten overdragen als de nieuwe plekken voor dagbesteding nog ontbreken?
Te weinig passende plekken Er waren al te weinig plekken voor dagopvang. Bovendien verwees de wethouder voortdurend naar de grote personeelstekorten als oorzaak van allerlei problemen in de zorg. Hoe konden we er dan op vertrouwen dat de gegunde aanbieders voldoende personeel zouden hebben om èn nieuwe plekken te creëren èn extra cliënten dagbesteding te bieden?
